Czym spółki cywilne różnią się od innych spółek?

Poszukujesz najkorzystniejszej formy organizacyjno-prawnej do prowadzenia działalności gospodarczej? Sprawdź podobieństwa i różnice między poszczególnymi spółkami w Polsce. Sprawdź, czym różnią się od spółki cywilnej inne firmy.

Zakładanie spółki cywilnej w Polsce - to trzeba wiedzieć

Przedstawiamy podobieństwa i różnice między spółką cywilną, akcyjną, z ograniczoną odpowiedzialnością, komandytową, komandytowo-akcyjną oraz prostą spółką akcyjną. Rozróżnienie zwróci Twoją uwagę na kwestię odpowiedzialności w spółkach - czy ponoszą ją solidarnie wspólnicy, czy też sama spółka. Równie ważne są koszty, które wiążą się z utworzeniem spółki oraz kwestie prowadzenia księgowości.

W Polsce wyróżniamy spółki handlowe osobowe (jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna) i kapitałowe (akcyjna, prosta spółka akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością). Funkcjonowanie tych spółek jest regulowane w Kodeksie spółek handlowych, co je odróżnia od spółki cywilnej, która jest tworzona i prowadzona zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego.

Co to jest spółka cywilna?

Istotą spółki cywilnej jest zobowiązanie do współpracy co najmniej dwóch wspólników, których łączy jeden cel gospodarczy oraz umowa spółki cywilnej. Umowa może zostać zawarta między wspólnikami na czas określony lub nieokreślony. Zgodnie z prawem taka umowa musi zostać zawarta na piśmie.

Co to jest spółka cywilna? To jedyna spółka, która może zostać założona w Polsce, która nie posiada osobowości prawnej. Spółka cywilna ma przypisany numer NIP oraz REGON, ale nie przysługuje jej miano przedsiębiorcy - tą nazwą określić można wspólników spółki cywilnej, którzy prowadzą działalności gospodarcze wpisane w rejestr CEIDG. Jeśli zastanawiasz się gdzie sprawdzić spółkę cywilną, to podpowiadamy, że nie istnieje żaden rejestr spółek cywilnych, w którym znajdziesz wszystkie informacje o spółce cywilnej. Wyszukaj spółki cywilne w bazie REGON - jest to jedyne prowadzone przez polski rząd miejsce, w którym przedsiębiorcy znajdują dane o spółkach cywilnych.

Każdy wspólnik spółki cywilnej odpowiada za jej zobowiązania własnym majątkiem, ponieważ obowiązuje w niej tzw. solidarna odpowiedzialność. Wszelkie zyski, które nabywa spółka cywilna, tak samo jak jej wierzytelności, stanowią wspólną własność wspólników spółki - oznacza to, że każdemu wspólnikowi przysługuje taki sam procent zysku.

Co jeszcze odróżnia spółkę cywilną od innych spółek w Polsce, to fakt, że nie jest ona podatnikiem podatku dochodowego. Podatnikami są wspólnicy spółki cywilnej. Sama spółka cywilna jest podatnikiem podatku akcyzowego oraz VAT. Rodzaj księgowości, który będzie prowadzony w spółce cywilnej, powinien być uzależniony od wysokości jej przychodów i wspólników. Spółka cywilna powinna prowadzić pełną księgowość jeśli jej przychody przekraczają 2 mln euro. Pełną księgowość muszą też prowadzić spółki cywilne, której wspólnicy są osobami prawnymi bez względu na wysokość jej przychodów. Wszystkie pozostałe spółki cywilne mogą zdecydować się na prowadzenie księgi przychodów i rozchodów.

Spółka akcyjna i z o.o. - co je odróżnia od spółki cywilnej?

Spółka akcyjna to kapitałowa spółka handlowa. Kapitał zakładowy spółki akcyjnej jest podzielony na akcje, które nazywane są papierami wartościowymi. Na zawiązanie spółki akcyjnej może się zdecydować jedna lub kilka osób. Co więcej, spółka akcyjna nie musi zostać związana wyłącznie w celu gospodarczym.

W odróżnieniu od spółki cywilnej spółka akcyjna posiada osobowość prawną. Nie funkcjonuje w niej też osobista odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki akcyjnej. Spółka akcyjna w odróżnieniu od spółki cywilnej musi zostać zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wymaga się też od niej dostarczania do KRS rocznych sprawozdań finansowych - ten wymóg nie dotyczy spółek cywilnych. Więcej o sprawozdaniach finansowych spółek cywilnych przeczytasz w naszym osobnym artykule.

Kapitał zakładowy spółki akcyjnej musi wynosić co najmniej 100 tys. złotych. Co więcej, wartość kapitału spółki akcyjnej jest dzielona na akcje, które są następnie obejmowane przez akcjonariuszy. Dla porównania w spółce cywilnej każdy wspólnik czerpie takie same zyski z przychodów spółki, a wysokość kapitału zakładowego nie jest nigdzie regulowana. Co więcej, wkładem danego wspólnika w spółkę cywilną może być nawet nieruchomość. Tym, co łączy obie spółki, jest konieczność umieszczenia wszelkich informacji na temat kapitału zakładowego w umowie spółki cywilnej.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością tak samo jak spółka akcyjna jest spółką handlową. W odróżnieniu od spółki akcyjnej nie wymaga się od spółki z o.o. ustanawiania rady nadzorczej, o ile jej kapitał zakładowy nie przekracza 500 tys. złotych, a wspólników jest mniej niż 25. Spółkę z o.o. do spółki cywilnej upodabnia możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki, o ile wcześniej nie zgłoszą wniosku o upadłość (co podlega też pewnym obostrzeniom).

Spółka komandytowa i komandytowo-akcyjna a spółka cywilna

Spółka komandytowa jest spółką osobową. W tego typu spółce za zobowiązania w imieniu spółki przed wierzycielami bez ograniczenia musi odpowiadać co najmniej jeden wspólnik zwany komplementariusz oraz chociaż jeden wspólnik (komandytariusz) musi ponosić ograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki. W spółce komandytowej tak samo jak w spółce cywilnej wspólnicy odpowiadają przed wierzycielami majątkiem osobistym.

Spółkę komandytowo-akcyjną od spółki akcyjnej różni to, że co najmniej jeden wspólnik (komplementariusz) odpowiada bez ograniczenia za zobowiązania spółki i co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem spółki. Różnica między tymi dwoma spółkami dotyczy nabywania kapitału przez emitowanie akcji.

W czym Prosta spółka akcyjna przypomina spółkę cywilną?

Prosta spółka akcyjna jest nową formą prawną spółki, którą można zawiązać w Polsce. Żeby ją założyć, wystarczy kapitał o wysokości 1 zł. PSA jest mieszanką cech sp. z o.o. i akcyjnej.

PSA to spółka niepubliczną, więc w odróżnieniu od spółki akcyjnej jej akcje nie mogą zostać wprowadzone do obrotu zorganizowanego na rynku regulowanym ani na rynku alternatywnych systemów obrotu ASO. Akcje mogą zostać wprowadzone w obrót niepublicznym. PSA do spółki cywilnej niejako upodabnia wkład wnoszony przez jej wspólników, ponieważ nie musi być on materialny - może przyjmować formę niepieniężną.